Abstract:
Bu dissertasiya pedaqoji fakültələrdə təhsil alan kişi tələbələrin peşə seçimlərinə təsir
edən amilləri araşdırır, onların müəllim peşəsinə münasibəti, karyera gözləntiləri və gələcək
pedaqoq kimi öz rollarına inamlarına diqqət yetirir. Bu tədqiqatın əsas məqsədi müəllim
təhsilində əsas çətinlikləri və imkanları vurğulayaraq, bu tələbələrin karyera yollarını
formalaşdıran əsas motivasiyaları və qavrayışları təhlil etməkdir. Tədqiqat kişilərin müəllimlik
peşəsində təmsil olunmasının nisbətən aşağı olduğu Azərbaycan təhsil sisteminin kontekstinə
əsaslanır. Dissertasiyanın əhatə dairəsi kişi tələbələrin müəllimlik karyerası ilə bağlı qərarlarına
təsir edən sosial, iqtisadi və mədəni amillərin ətraflı təhlilindən ibarətdir.
Təhsilin son ilində 338 kişi tələbəyə paylanmış sorğudan istifadə etməklə kəmiyyət
metodologiyasından istifadə edilmişdir. Sorğu onların peşəkar istəklərinin müxtəlif aspektlərini,
müəllimlik peşəsi haqqında təsəvvürlərini və bu sahəyə daxil olmaq üçün potensial maneələri
əhatə edib. Əsas nəticələr göstərir ki, respondentlərin bir çoxu seçdikləri peşə ilə fəxr etdiklərini
bildirsələr də, əhəmiyyətli bir qismi də karyera yüksəlişi və maliyyə sabitliyi baxımından
müəllim peşəsini məhdud hesab edir. Bununla belə, bir çox tələbələri tədrisin sosial aktuallığı və
gələcək nəsillərə töhfə vermək imkanı motivasiya edirdi.
Nəticələrin təfsiri onu deməyə əsas verir ki, daha yaxşı karyera imkanları və daha yüksək
maaşlar kimi sistemli təkmilləşdirmələr daha çox kişi tələbələri müəllimlik peşəsinə cəlb edə
bilər. Nəticələr qlobal tendensiyalara uyğundur, eyni zamanda Azərbaycanda kişi müəllimlərin üzləşdiyi unikal sosial-mədəni çağırışları vurğulayır